همانطور که چاقی و افزایش وزن مشکلاتی مانند انواع بیماریهای قلبی و عروقی و همچنین فشارخون را در پی دارد وزن کم و لاغری بیش از اندازه نیز عوارضی را به دنبال دارد که از جمله آنها میتوان به کمبود ویتامین، ضعیف شدن سیستم ایمنی، خطر ابتدا به بیماریهای عفونی مانند ایدز، مرگ زودرس و کاهش قدرت بدن اشاره کرد. لاغر بودن اغلب به سلامتی بدن و جسم کمک خواهد کرد اما اگر این کمبود وزن براساس نگرانیهای سلامتی باشد بهتر است با دکتر تغذیه مشورت داشته باشید و یک رژیم چاقی برای بهبود تغذیه و سلامتی خود دریافت کنید.
دربارهی دریافت رژیم چه برای کاهش وزن باشد و چه برای افزایش وزن این را در نظر داشته باشید که ممکن است هر مدل رژیم برای یک فرد مناسب باشد و براساس سبک زندگی آن فرد برنامهریزی شده باشد. رژیم چاقی اغلب رژیمهای پرکالری هستند که انرژی، کالری مورد نیاز، پروتئین و ویتامین مورد نیاز در طول روز را فراهم کنند و از طرفی منجر به حفظ سلامتی شما شوند.
دلایل لاغری بیش از اندازه
در بعضی موارد تغذیه نامناسب، کافی نبودن مقدار مواد غذایی دریافتی در وعدههای غذایی و منظم نبودن تغذیه باعث لاغری و تضعیف بدن میشوند که در ادامه این تغذیه نامناسب بدن انرژی کافی برای انجام کارهای روزمره را دریافت نکرده و بیحالی و خستگی سبب از بین رفتن روند صحیح زندگی خواهند شد.
در مواردی دیگر مشاهده میشود که تغذیه کافی و مناسب است اما مشکلاتی همانند مشکلات گوارشی، کمخونی و مشکلات هورمونی سبب لاغری بیش از اندازه و از بین رفت سلامت فرد میشود و شرایط زندگی آن فرد حالت نگرانکنندهای خواهد داشت. استرس و اضطراب یکی دیگر از دلایل مهم و غیرتغذیهای لاغری میباشد. در بعضی موارد نیز فعالیت بیش از اندازه بدن و سوخت و ساز زیاد بدن مسبب لاغری خواهد شد.
برای افزایش وزن باید مقدار کالری دریافتی بدن شما بیش از مقدار کالری سوخته شده در طول روز برای شما باشد و این به معنی زیاد خوردن یا خوردن هر نوع غذای چرب و یا فست فود نیست چون این چربیها فقط شکم شما را بزرگ میکنند و در ادامه سلامتی شما را نیز به خطر میاندازند پس با این اوصاف بهترین راه حل دریافت رژیم صحیح از طرف پزشک میباشد.
برای افزایش وزن چه غذاهایی بخوریم؟
در این بخش به بررسی غذاهای چاقکننده میپردازیم، مواد غذایی که هم حاوی کالری موردنیاز شما برای افزایش هستند و هم پروتئین و ویتامین موردنیاز بدن شمارا تامین میکنند و از ضعف بدنی جلوگیری میکنند.هرچند اگر این مواد غذایی را هم به درستی مصرف نکنید نتیجهای حاصل نخواهد شد و افزایش وزن نخواهید داشت پس بهتر است با مشورت دکتر از بازههای زمانی مصرف هر ماده غذایی با توجه به سیستم جسمانی شما اطمینان حاصل کنید و سپس شروع به مصرف این مواد غذایی کنید.
شیر
این ماده غذایی یک غذا سبک است و همچنین تهیه آن آسان است. شیر مواد مغذی و پروتئین مورد نیاز بدن جهت عضلهسازی را تامین میکند که این ویژگی روی افزایش وزن و بهبود عضلات بدن موثر است. شیر منبع عالی کلسیم، ویتامین و مواد معدنی است.
شیکهای پروتئین
شیکهای پروتئینی از آن دسته از مواد غذایی هستند که میتوانید هم در خانه آن را تهیه کنید و هم از بیرون به صورت آماده تهیه کنید؛ فقط اگر قصد شما تهیه شیک آماده است در نظر داشته باشید که شکر و مواد افزودنی اضافی و مضر نداشته باشد که برای سلامتی شما عوارض داشته باشد.
شیکهای خانگی را میتوانید با موز، کره بادامزمینی و پروتئین آب پنیر درست کنید و در میا وعدههای غذایی خود میل کنید. این ماده هم نیازمندیهای بدن شمارا فراهم میکند هم باعث چاقی میشود.
برنج
برنج یک ماده غذایی کامل است و با استفاده از برنج میتوان تنوع زیادی در غذا ایجاد کرد. برنج منبع کربوهیدرات است و تاثیر زیادی در چاقی بدن دارد.
انواع مغزها
مغزها حاوی فیبر، چربی، پروتئین و کالری هستند. مغزها مواد غذایی هستند که باعث افزایش وزن و چاقی به صورت سالم میشوند. مصرف مغزها و آجیل به صورت برشته شده خام و خشک و به صورت مرتب بسیار برای سلامتی مفید است و همچنین باعث چاقی خواهد شد.
کره بادام زمینی
برای مصرف کره بادام زمینی میتوانید آن را با هر ماده غذایی مخلوط کرده و سپس میل کنید. هر قاشق کره بادام زمینی حاوی مقداری چربی، کالری، پروتئین و کربوهیدرات بوده که به صورت مفید باعث افزایش وزن شما خواهد شد.
گوشت قرمز
گوشت قرمز به عنوان یک منبع عالی برای عضلهسازی معرفی میشود. گوشت قرمز حاوی لوسین و کراتین و مواد مغذی است که توده عضلانی را تقویت میکند و باعث افزایش وزن میشود. شما میتوانید از گوشت قرمز کم چرب استفاده کنید که از خطرات احتمالی که گوشت قرمز پرچرب بر روی قلب شما دارد در امان باشید.
انواع نشاستهها و سیبزمینی
نانهای سبوس دار، پاستا، لوبیا، گندم غلات سبوس دار، حبوبات و سیبزمینی از جمله مواد غذایی حاوی نشاسته هستند. این مواد غذایی نشاستهدار علاوه بر تامین کالری و پروتئین این دسته از مواد غذایی، انرژی را به شکل گلوکز تامین میکنند و وجود آنها در رژیم غذایی شما سهم بالایی در سلامتی شما خواهد داشت.
انواع آبمیوهها
گفته میشود خوردن میوه بر کاهش وزن اثرگذار است اما برخلاف این نقل قول آب میوهها باعث افزایش وزن و چاقی میشوند و همچنین مواد معدنی و ویتامینهای بدن را نیز تامین میکنند.
مصرف ماهی
ماهی دارای چربی سالم است و مقدار کمی مصرف ماهی میتواند کالری زیادی را تهیه کرده و همچنین بدن را سالم نگه دارد. ماهی منبع غنی امگا سه و پروتئین نیز است.
مصرف تخممرغ
منبع غنی پروتئین و چربی تخممرغ میباشد. مصرف کامل تخممرغ به دریافت مواد مغذی آن کمک کرده و همچنین باعث عضلهسازی میشود.
میوه خشک
میوه خشک یک میانوعده پرکالری، دارای آنتی اکسیدان و تامین کننده ریزمغذیها میباشد.
علاوه بر موارد گفته شده در این قسمت هرگونه مادهغذایی که چربی مضر برای قلب و سلامتی نداشته باشد و به صورت اصولی مصرف شود میتواند قسمتی از این لیست باشد. در کنار مصرف تمام این مواد غذایی مصرف آب به مقدار کافی را نیز فراموش نکنید.
دلایل کمبود وزن
دربارهی مواد غذایی که باعث افزایش وزن و چاقی میشود صحبت کردیم ولی در بعضی موارد حتی استفاده از این مواد غذایی تاثیرگذار نخواهد بود. پیشنهاد ما در چنین موقعیتهایی مشورت با یک دکتر تغذیه پیش از مصرف مواد غذایی و پیدا کردن علت لاغری شما میباشد. شاید فقط مصرف یکی از این موارد با برنامهریزی صحیح و با فاصلههای معین برای شما کافی باشد و شما از این موضوع بیاطلاع باشید؛ پس در ابتدا از یک متخصص مشورت بگیرید.
ژنتیک
ممکن است به صورت ژنتیکی لاغراندام باشید یا متبولیسم بدن شما بالا باشد و یا حتی به صورت ژنتیکی کمخوراک باشید.
بیماری
همانطور که اضافه وزن باعث بروز بیماری میشود کمبود وزن نیز میتواند سبب بروز بیماری شود و یا حتی وجود بعضی بیماریها در بدن سبب لاغری شما شود. بیماریهایی مانند پرکاری تیروئید و بعضی از بیماریهای خود ایمنی باعث لاغری میشوند.
مصرف بعضی داروها
تابحال شده است دارویی مصرف کنید که باعث بیاشتهایی، حالت تهوع، استفراغ و اسهال شما شود؟. بعضی داروها و بعضی روشهای درمانی به دلیل عوارض جانبی که در پی دارند باعث لاغری و کمبود وزن میشوند.
تحرک بالاتر نسبت به کالری دریافتی
بعضی از افراد به دلیل کار سخت و فشرده و تحرک بسیار بالا از تغذیه به موقع و مناسب غافل میشوند و این دلیلی بر کاهش سطح کالری دریافتی و لاغری آنها خواهد بود.
نتیجهگیری
در اکثر منابع به کاهش وزن و لاغری پرداخته شده است بدون آنکه در نظر داشته باشید کمبود بیش از اندازه وزن و لاغری میتواند مانند چاقی باعث بروز مشکلات و بیماری شود. با مشورت با یک متخصص تغذیه و دریافت یک برنامه غذایی صحیح از عوارض ناشی از لاغری بیش از اندازه جلوگیری کنید.